عایق الاستومریک از انواع عایق های ویژه و منحصر به فرد می باشد که از ترکیبی پلیمری ساخته شده است .این عایق خاص به دلیل روند خاص تولیدی که دارد ، برای مصارف گوناگونی همچون عایق های حرارتی و برودتی و یا حتی عایق صوتی و … مورد استفاده قرار می گیرد.در واقع عایق الاستومریک از ماده ای تولید می شود که خاصیت الاستیکی دارد و یا به بیان دیگر خاصیتی شبه الاستیکی از خود نشان می دهد. فوم الاستومری که به صورت سلول بسته می باشد؛ در اوایل قرن بیستم وارد بازار مصرف گردید و از آن پس سیر تکاملی خود را در پیش گرفت. و به این ترتیب شد که این ماده با ارزش تاثیر بسیار زیادی بر روی صنایع عایق و عایق بندی گذاشت.
ویژگی های عایق الاستومریک
از مهم ترین خصوصیت عایق الاستومریک می توان به خاصیت بی نظیر آن و عملکرد شگرف آن در ممانعت از نفوذ آب و رطوبت اشاره نمود. در واقع ساختار عایق الاستومریک به گونه ای می باشد که متشکل از میلیون ها سلول بسته است. همین ساختار منحصر به فرد عایق های الاستومری موجب می گردد تا در مقابل عبور مایعات، مقاومت بسیار زیادی را از خود نشان دهند.
خاصیت نفوذ ناپذیری عایق الاستومری در برابر رطوبت سبب می گردد تا تمامی پیامد های ناشی از رطوبت مانند فرسودگی، کپک زدن و … به کمترین میزان خود برسد و همچنین از سوی دیگر این موضوع موجب افزایش طول عمر مفید و بهبود عملکرد عایق می گردد.
به همین دلیل است که برای عایق بندی سیستم تهویه مطبوع و یا کانال کشی هوا در سیستم های هواساز و سیستم های حرارتی و برودتی داخل ساختمان ها از عایق الاستومریک استفاده می کنند. استفاده از فوم الاستومری برای سیستم ها و تجهیزات نه تنها مانعی بر عملکرد درست و بهینه آن ها نمی باشد؛ بلکه موجب می گردد تا هزینه های مربوط به تعمیر و نگهداری تجهیزات و کانال هوا و … تا میزان چشمگیری کاهش یابد. زیرا استفاده از عایق الاستومریک منجر به افزایش طول عمر آن ها می گردد.
ویژگی های منحصر به فرد عایق الاستومریک موجب گردیده است تا استفاده از آن به صورت روز افزون رو به افزایش باشد و هر روزه بر شما مصرف کنندگان و طرفداران آن افزوده می گردد.در ابتدا استفاده از عایق الاستومریک به عنوان یک عایق حرارتی گسترش چشمگیری داشت و در کل دنیا عمومیت یافت. از مهم ترین دلایل همه گیر شدن استفاده از این نوع از عایق های حرارتی می توان به در دسترس بودن نمونه ها و مدل های مختلف عایق الاستومریک، اشاره نمود.
عایق الاستومریک در مدل های مختلف رولی یا پتویی، ورقه ای و لوله ای در دسترس همگان می باشد. به همین دلیل می توان از آن در مصارف بسیار زیادی استفاده نمود. این امر موجب می گردد تا بتوان از عایق های الاستومری به عنوان جایگزین بسیاری از مواد و مصالح ساختمانی و صنعتی گوناگون جهت عایق بندی استفاده نمود. زیرا علاوه بر در دسترس بودن، کارایی و عملکرد بسیار خوبی را نیز ارائه می دهد.
عایق الاستومری به سطح مختلف متصل می گردد. به علاوه اینکه نصب سریع و ساده ای نیز دارد. و همچنین آسیب هایی همچون پارگی مختصر، کشیدگی و … نمی تواند خللی در عملکرد آن ایجاد نماید.ساختار عایق الاستومریک بصورت سلول بسته می باشد.این ساختار مانع از اتلاف حرارت شده و از رشد قارچ و کپک ممانعت بعمل می آورد.عایق الاستومریک سبک وزن بوده و هیچ گونه الیاف و فرمالدئید تولید و ساخته می شوند.
عایق الاستومری بدلیل اینکه در مقابل اشعه UV مقاوم است دیرتر دچار تخریب شده و در نتیجه طول عمر بالایی دارد.ضریب انتقال حرارت عایق های الاستومریک بسیار پایین می باشد.عایق الاستومری دارای سطحی صاف می باشد که این مسئله کاهش میزان آلودگی را در بر خواهد داشت.
انواع عایق الاستومریک
همانطور که پیش تر نیز بیان کردیم عایق الاستومریک در دو نوع عایق الاستومری رولی یا پتویی و عایق الاستومری لوله ای برای عایق بندی انواع لوله ها و کانال ها، تولید می گردد.
عایق الاستومریک در ابعاد، اشکال و ضخامت های متفاوتی وجود دارد که می توان از آن در زمینه ها و مصارف گوناگون، استفاده نمود. با برش عایق الاستومری رولی می توان آن را در قطعات مناسب جهت پوشش دستگاه ها و تجهیزات، مورد استفاده گسترده قرار داد.
طیف وسیع مصارف انواع عایق الاستومری از کانال ها و داکت اسپیلت ها و لوله های های انتقال هوا تا چیلر ها، دستگاه ها هواساز و منابع بزرگ ر در کارخانه ها و کارگاه های صنعتی را شامل می گردد.
استاندارد های عملکردی و کاربردی بالای عایق الاستومریک موجب می گردد تا این عایق در برابر رطوبت، سرما و گرما و صوت بسیار مقاوم و پر قدرت عمل نماید. این عایق همچنین یک عایق ضد حریق می باشد و در هنگام آتش سوزی از خود بخارات سمی و گازهای کشنده تولید نمی نماید. این خاصیت عایق الاستومریک که به دلیل ترکیبات سازنده آن می باشد، موجب می گردد تا استفاده از آن در دماهای بالا نیز افزایش قابل توجهی داشته باشد.
کاربردهای عایق الاستومریک
از عمده زمینه های کاربرد و استفاده از عایق الاستومریک می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- خطوط آب سرد و گرم ساختمان ها مانند لوله های آب سرد چیلر ها.
- لوله ها و تمام تجهیزات سیستم تهویه هوا
- سیستم های کانال کشی با استفاده از کانال فلکسیبل و یا کانال اسپیرال گالوانیزه و اتصالات کانال اسپیرال در فضاهای باز و مکان های بسته
- تاسیسات مکانیکی در کارخانه ها و کارگاه های صنعتی همچون منابع ، کانال ها هوا مانند لوله خرطومی هوا، داکت فلکسیبل و …
- کلیه تاسیسات کارگاهی مانند دستگاه ها مکش و فن مرکزی، لوله خرطومی مکنده و دریچه ها اعم از دریچه گرد و دریچه چهارگوش و …
- تاسیسات خورشیدی و انرژی های طبیعی که لازم است تا در فضای باز راه اندازی و مستقر شوند.
- در سال های اخیر روند تولید و ساخت عایق الاستومریک و چسب عایق الاستومری در ایران نیز به پیشرفت های چشمگیری رسیده است و امروزه فروش فوم الاستومریک در کشور رو به افزایش می باشد.
ویژگی‌های عایق الاستومری
1- انعطاف‌پذیری بالا
عایقهای الاستومری به دلیل ساختار سلولی خاصی که دارند، بسیار انعطاف‌پذیر هستند. این ویژگی باعث می‌شود که نصب و استفاده از آنها در مکان‌های مختلف بسیار آسان باشد. انعطاف‌پذیری بالا همچنین اجازه می‌دهد که عایق به راحتی به اشکال و سطوح مختلف بپیچد، که این امر در برخی کاربردهای خاص مانند عایق‌کاری لوله‌ها بسیار مفید است.
2- مقاومت در برابر رطوبت و مواد شیمیایی
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های عایق الاستومری، مقاومت بالا در برابر رطوبت و مواد شیمیایی است. ساختار سلولی بسته این عایقها باعث می‌شود که آب و رطوبت به داخل آنها نفوذ نکند. این ویژگی علاوه بر جلوگیری از کاهش کارایی عایق در محیط‌های مرطوب، از بروز مشکلاتی مانند رشد قارچ و کپک نیز جلوگیری می‌کند.
3- عمر طولانی
عایقهای الاستومری دارای عمر طولانی هستند و در برابر فرسایش و تخریب مقاوم‌اند. این ویژگی باعث می‌شود که استفاده از آنها به‌صرفه و اقتصادی باشد. مواد الاستومری به طور طبیعی مقاوم به اشعه‌های UV و تغییرات دما هستند، که این امر موجب افزایش طول عمر مفید آنها می‌شود.
4- خواص عایق حرارتی و برودتی
عایقهای الاستومری دارای خواص عایق حرارتی و برودتی بسیار خوبی هستند. این عایقها با کاهش انتقال حرارت، به بهبود کارایی سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی کمک می‌کنند. ساختار سلولی بسته عایقهای الاستومری باعث می‌شود که هدایت حرارتی آنها بسیار پایین باشد.
5- خواص عایق صوتی
عایقهای الاستومری به دلیل ساختار خاص خود، خواص عایق صوتی نیز دارند. این عایقها می‌توانند به کاهش انتقال صدا از طریق دیوارها و سقف‌ها کمک کنند. استفاده از عایقهای الاستومری در ساختمان‌های تجاری و مسکونی باعث افزایش راحتی صوتی و کاهش نویزهای مزاحم می‌شود.
روش‌های نصب عایق الاستومری
نصب عایقهای لوله‌ای
نصب عایقهای الاستومری لوله‌ای بسیار ساده است. این عایقها به صورت لوله‌ای تولید می‌شوند و به راحتی روی لوله‌ها قرار می‌گیرند. برای نصب، ابتدا لوله‌ها باید تمیز و خشک شوند. سپس عایقهای لوله‌ای به طول مورد نیاز برش داده می‌شوند و روی لوله‌ها قرار می‌گیرند. برای اطمینان از نصب صحیح، می‌توان از نوارهای چسبی یا بست‌های فلزی استفاده کرد.
البته در عایق بندی لوله های بزرگ باید از عایقهای الاستومری رولی استفاده کرد که روش نصب آن در توضیحات نصب عایق تخت توضیح داده شده است.
نصب عایقهای تخت (رولی)
نصب عایقهای الاستومری تخت نیز بسیار ساده است. این عایقها به صورت رولی (پتویی) تولید می‌شوند و به راحتی روی سطوح مختلف قرار می‌گیرند. برای نصب، ابتدا سطح مورد نظر باید تمیز و خشک شود. سپس عایقهای رولی به ابعاد مورد نیاز برش داده می‌شوند و روی سطح قرار می‌گیرند. برای اطمینان از نصب صحیح، می‌توان از چسب‌های مخصوص عایق الاستومری و نوارهای درزگیر مخصوص این عایقها استفاده کرد.
نکات مهم در نصب عایق الاستومری
1. تمیزی و خشکی سطح: برای نصب صحیح عایقهای الاستومری، سطح مورد نظر باید تمیز و خشک باشد. هرگونه گرد و غبار یا رطوبت روی سطح می‌تواند باعث کاهش کارایی عایق شود.
2. برش دقیق عایق: برای اطمینان از پوشش کامل سطح، عایقهای الاستومری باید به دقت برش داده شوند. هرگونه ناهماهنگی در برش می‌تواند باعث ایجاد شکاف و کاهش کارایی عایق شود.
3. استفاده از چسب‌های مناسب: برای نصب صحیح عایقهای الاستومری، استفاده از چسب‌های مخصوص ضروری است. این چسب‌ها باید دارای مقاومت بالا در برابر حرارت و رطوبت باشند.
مقایسه عایقهای الاستومری با سایر عایقها
پشم شیشه در مقایسه با عایق الاستومری
عایق الاستومری و پشم شیشه هر دو به عنوان مواد عایق حرارتی و صوتی استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی دارند. عایق الاستومری به دلیل ساختار سلولی بسته، مقاومت بالا در برابر رطوبت و قابلیت انعطاف‌پذیری، انتخابی مناسب برای سیستم‌های لوله‌کشی و تجهیزات مکانیکی است.
در مقابل، پشم شیشه با ساختار فیبری خود، عایقی کارآمد در برابر حرارت است، اما جذب رطوبت و حساسیت به کپک و قارچ از نقاط ضعف آن محسوب می‌شود. همچنین، نصب عایق الاستومری معمولاً ساده‌تر و بدون خطرات تنفسی است، در حالی که نصب پشم شیشه نیازمند مراقبت‌های ویژه به دلیل انتشار ذرات میکروسکوپی فیبرهای شیشه‌ای است.
عایق الاستومری در مقایسه با پشم سنگ
عایق پشم سنگ یکی از پرکاربردترین عایقهای حرارتی و صوتی است. این عایق از سنگ‌های معدنی تولید می‌شود و دارای خواص عایق حرارتی و صوتی بسیار خوبی است. با این حال، عایقهای پشم سنگ دارای وزن سنگین‌تر و نصب پیچیده‌تری نسبت به عایقهای الاستومری هستند. همچنین، عایقهای پشم سنگ در برابر رطوبت و مواد شیمیایی مقاومت کمتری دارند. امروزه عایق پشم سنگ در صنعت ساختمان منسوخ شده است.
عایق فوم پلی‌اورتان در مقایسه با عایق الاستومری
عایق فوم پلی‌اورتان یکی دیگر از عایقهای رایج در صنعت ساختمان است. این عایق دارای خواص عایق حرارتی بسیار خوبی است و به صورت اسپری یا ورقه‌ای تولید می‌شود. با این حال، عایقهای فوم پلی‌اورتان دارای مقاومت کمتری در برابر حرارت بالا و مواد شیمیایی هستند و نصب آنها نیاز به تجهیزات خاصی دارد. عایقهای الاستومری به دلیل نصب آسان و مقاومت بالا، گزینه بهتری در بسیاری از کاربردها هستند.
امیدوارم از خواندن این مقاله لذت برده باشید برای مشاهده بقیه مقالات به بخش وبلاگ سایت دانیال تهویه مراجعه کنید.
